Column: Een blik op een auto-onderdeel: de katalysator

In de afgelopen decennia is er steeds meer aandacht voor schoon rijden. Auto's zijn namelijk voor een groot deel verantwoordelijk voor de uitstoot van CO2. Tegenwoordig begint de elektrische auto steeds meer gemeengoed te worden en deze auto´s hebben geen katalysator. Benzineauto's daarentegen, moeten voorzien zijn van een katalysator.

Wat is de functie van een katalysator?

De katalysator is een auto-onderdeel die voorin het uitlaatsysteem is gemonteerd. De katalysator is dus rechtstreeks verbonden met de uitlaat. Het onderdeel bestaat uit een soort van blok met een honingraatstructuur. Deze honingraat is een kostbaar onderdeel van de katalysator, want het bestaat uit enkele edelmetalen, zoals platina, palladium en rhodium. Dit zijn momenteel de meest kostbare edelmetalen en zelfs nog meer waard dan goud. Ze vervullen een zeer belangrijke functie. Schadelijke gassen die normaliter worden uitgestoten in de buitenlucht, worden door de katalysator omgezet naar koolstofdioxide, stikstof en waterdamp. Niet dat al deze stoffen geheel onschadelijk zijn, maar veel minder schadelijk dan de schadelijke verbrandingsgassen die anders worden uitgestoten.

Verplichting van de katalysator

Het effect van schadelijk stoffen die door auto's worden uitgestoten, is al jarenlang bekend. Ook in de tijd dat er van een elektrische auto nog geen sprake was en CO2-uitstoot nog geen hot topic was, stonden vervuilende auto's al op de agenda van de politiek. Dit heeft in Nederland ertoe geresulteerd dat in 1992 de katalysator verplicht werd. Vanaf toen gold dit enkel nog voor nieuwe auto's. Inmiddels zijn we bijna 30 jaar verder en rijden er bijna geen auto's meer rond zonder katalysator. Het was ook vanzelfsprekend dat de katalysator voor alle auto's verplicht werd, want er reden toen alleen maar auto's op benzine, diesel en LPG. De elektrische auto heeft geen verbrandingsmotor dus geen katalysator nodig. Hybride auto's daarentegen, rijden op elektriciteit én brandstof. Deze auto's moeten wel voorzien zijn van een katalysator.

Diefstal van een katalysator

Een steeds groter probleem is tegenwoordig de diefstal van katalysators. Het is dan ook aan te raden om bij het autoverzekering vergelijken te kijken in hoeverre diefstal van een katalysator wordt gedekt. Een nieuwe katalysator kost namelijk al snel rond de €1.000,-. Volgens de cijfers van de Landelijke Politie Eenheid is er in de periode januari t/m oktober in 2019 zo'n 200 keer aangifte gedaan van diefstal van katalysators. Daarna nam het aantal diefstallen explosief toe. Alleen al in het eerste kwartaal van 2020 heeft de politie ruim 800 diefstallen geregistreerd. De reden van diefstal is simpel, het is de dieven om de edelmetalen te doen. Het blijkt dat de diefstallen vooral gepleegd worden door Oost-Europese dievenbendes. Het zijn vooral de katalysatoren van hybride auto's die populair zijn. Bij deze auto's wordt gedeeltelijk elektrisch gereden en wordt de katalysator dus minder gebruikt. Hierdoor zijn de aanwezige edelmetalen vaak in een betere staat.