Trekhaak aansluiten zonder dure kabelunit

In dit artikel gaan we behandelen hoe we bij een moderne auto een trekhaakverlichtingaansluiting kunnen maken zonder gebruik te maken van een vaak dure kabelunit.

Vroeger (zonder CPU unit, ook wel boordcomputer genoemd) kon de trekhaakverlichting gewoon parallel aangesloten worden op de bestaande verlichting, maar als we dit nu doen dan krijgen we foutmeldingen, de CPU unit ziet nml. dat er een extra stroom loopt.

Bij een moderne auto moet de stroom die wij van de bestaande verlichting afnemen zo klein zijn dat de CPU unit dit niet waarneemt en we dus geen storingsmeldingen krijgen. Ook weten we uit een eerder artikel hier op Problemcar dat door een te grote stroom een CPU stuk kan gaan.

Om dit te kunnen verwezenlijken gaan we gebruik maken van een transistor en om dit te kunnen begrijpen eerst een beetje theorie over de werking van een transistor. Zie hiervoor het schema trekhaakverlichting één kanaal.

Fig.1 Aansluiting trekhaak via een transistor (BC337) en weerstand, bv verlichting rechts

Transistor schakeling

Er zijn veel soorten transistoren en hiermee kunnen heel veel, vaak compexe, schakelingen gemaakt worden. Wij beperken de theorie nu tot onze schakeling.

Een transistor heeft drie aansluitingen (basis B, emittor E en collector C). Bij deze schakeling wordt gebruik gemaakt van de transistor als electronische schakelaar. In dit geval een veel gebruikte transistor, de BC337.

Als tussen basis B en emittor E een heel klein stroompje loopt dan wordt de collector C met de emittor E doorverbonden, verdere theorie over de werking van de transitor gaan we nu niet behandelen, maar met deze wijsheid kunnen we de schakeling begrijpen.

Hoe groot de stroom is die door de basis B naar de emittor E vloeit (die overigens verbonden is met massa) wordt bepaald door de weerstand van 4.7 KOHM, de stroom is 2.6 milli ampëre.

Zie de wet van Ohm: I=U/R, in dit geval dus 12/4700 = ong. 2.6 milli ampere.

Deze stroom is zo klein dat de CPU unit in de auto dit niet opmerkt. De weerstand is dus nodig om die hele kleine stroom te bereiken. Sluit je de draad zonder weerstand aan op de verlichting van de auto, dan loopt er een hele grote stroom en daarmee wordt de transistor opgeblazen.

Als deze kleine stroom afgenomen wordt van de bestaande verlichting en de transistor geschakeld wordt (collector C wordt dan doorverbonden met de emittor E) zal het relais ingeschakeld worden, de contacten 30 en 87 worden met elkaar doorverbonden en de verlichting van de aanhanger gaat branden.

De totale voedingsspanning wordt dan dus afgenomen rechtstreeks van de accu en niet van de verlichting zelf (wel altijd via een zekering die dicht bij de accu gemonteerd is).

Ook zien we in deze schakeling een diode die over de spoel van het relais geschakeld is, deze dient om de transistor te beschermen tegen hoge piekspanningen, uitleg hierover vindt je in het artikel van Siem Bijman.

Voor ieder kanaal is nodig:

1 st weerstand 4.7 Kohm 1/4 watt
1 st transistor BC337 (deze is heel gangbaar, goedkoop en voor dit doel heel geschikt).
1 st diode 1N4007 (er zijn vele type diodes die je hiervoor kan gebruiken maar deze is heel standaard).
1 st relais, op het schema staat een standaard Hella relais, maar er kunnen vele soorten relais gebruikt worden als de weerstand van de spoel maar niet lager is als 50 ohm en de contacten zwaar genoeg (10A of meer) om de verlichting te kunnen schakelen.

Op het schema staat trekhaakverlichting één kanaal, daarmee wordt bedoeld een verlichtings groep bijvoorbeeld de verlichting rechts.

Voor iedere groep lampen hebben we dus deze schakeling nodig, dus minimaal 5 (achterlicht links, rechts, stoplicht, raw rechts en links maar soms ook nog continue spanning voor de binnenverlichting en nog een aansluitpunt voor het opladen van de accu in de caravan en eventueel voor de koelkast.

Deze laatste twee zijn alleen aan is als het contact aan staat. Het mistachterlicht gaat meestal via een wisselcontact in de stekkerdoos op de trekhaak van de auto.

Als je dit allemaal wilt maken wordt het een hele bedrading die netjes gemaakt dient te worden. Maar ook als je trekhaakmodule een probleem heeft bv met de knipperlichten, dan kun je voor dat probleem een dergelijke schakeling maken en hoef je geen nieuwe module te kopen.

De onderdelen (transistor, weerstand en diode) dienen op een prinplaatje gesoldeerd te worden. Je kan dan tevens overwegen om ook een relais te nemen voor printplaat montage, meestal is dit een stuk voordeliger, zie hiervan een voorbeeld op bijgevoegde foto.


Fig 2. Trekhaakmodule

Veel succes met het bouwen hiervan, je zal zien dat het uitstekend functioneert.

Met vriendelijke groet,

Henk Manders