Lekstroom en de jacht op de clandestiene verbruiker

Als de klant aangeeft dat zijn accu na 3 dagen stilstand leeg is, denk je in eerste instantie aan een slechte accu. Maar die kun je eenvoudig testen zoals uitgelegd in deze column: Accu testen.  Maar er kan ook sprake zijn van een lekstroom, vaak veroorzaakt door een clandestiene verbruiker.

Als de accu in orde is of je hebt er al een nieuwe in gezet en het probleem blijft zich voordoen, dan zou er dus een lekstroom moeten zijn. Hoe je deze illegale verbruiker kunt opsporen leggen we uit in dit artikel.

Wanneer is er sprake van lekstroom?

We spreken van lekstroom als het stroomverbruik hoger is dan 35 mA, vaak veroorzaakt door een illegale verbruiker.

Om te bepalen of er sprake is van lekstroom moet je dus eerst weten hoeveel stroom er daadwerkelijk loopt. 

Daarvoor gebruiken we een Ampèretang. Deze plaatsen we om de massakabel dicht bij de accu en zo kunnen we eenvoudig de stroom aflezen. 

Fig.1 Ampéretang via Multimeter

Lekstroom opsporen (de oude methode)

Lekstroom kun je opsporen door een lamp te plaatsen tussen de minpool van de accu en de massakabel. Is er sprake van een lekstroom, dan zal die lamp gaan branden. Hoe feller de lamp gaat branden, hoe meer lekstroom er zal zijn.

Daarna haal je 1 voor 1 de zekeringen eruit totdat je een zekering tegenkomt waarbij de lamp uitgaat. Dan heb je het circuit te pakken van de clandestiene verbruiker.

Zo hebben we dat altijd gedaan, echter is deze methode bij moderne auto's niet meer bruikbaar. We leggen uit waarom.

Moderne auto’s vragen een andere benadering

Met de huidige generatie auto’s waarbij er meerdere computers (soms wel 40!) zijn ingebouwd is deze methode om een clandestiene verbruiker op te sporen niet meer te gebruiken. 

Het gevaar bestaat namelijk dat op het moment dat je er een zekering uit haalt een computer door een piekspanning wordt opgeblazen. 

Om dat te voorkomen hebben computers een veiligheid ingebouwd waardoor ze na een stroomonderbreking nog enige tijd spanning vasthouden en de lekstroom dus niet direct stopt als je er een zekering uithaalt.

Daarmee zal dus ook je proeflampje tussen de minpool en de minkabel van je accu nog een tijdje blijven branden en is de lekstroom dus niet op te sporen.

Lekstroom op de juiste manier opsporen (de nieuwe methode)

Zoals gezegd meet je de hoeveelheid lekstroom met een Ampèretang. Deze plaats je om de minkabel zo dicht mogelijk bij de accu. De Ampèretang heb je alleen nodig om de totale lekstroom te meten. Is deze hoger dan 35 mV is er mogelijk sprake van lekstroom. 

Voor het vervolg van ons onderzoek naar de lekstroom gebruiken we geen Ampèretang meer maar gebruiken we alleen de Multimeter die we op de mV schaal moeten zetten. 

 

Zorg er allereerst voor dat je goed bij de zekeringen kunt komen om daar te meten. De portieren zet je open en om de binnenverlichting uit te schakelen moet je hem op slot zetten. Gebruik eventueel een schroevendraaier om het slot te sluiten.

Wacht dan minimaal een kwartier.

Dan pak je de multimeter en zet deze op de mV schaal. En meet dan de spanning OVER de zekering. Doe dit bij alle zekeringen.

Fig 2. Meten OVER de zekering

Fig.3 Als er geen verbruiker is zal deze 0,0 mV aanwijzen. 

Als er wel een verbruiker is zal er, afhankelijk van de stroom die er loopt en de sterkte van de zekering, een bepaald voltage gemeten worden in Millivolts.

Fig.4 Als er wel een stroom loopt meet je een spanning over de zekering.

De afgelezen waarde correspondeert met een bepaalde hoeveelheid stroom die er loopt.

Hoe groot het stroomverbruik exact is, is afhankelijk van de sterkte van de zekering en de spanning die wordt gemeten. Daarvoor is deze handige tabel waar je dat in kan opzoeken. Dit is een tabel voor Mini zekeringen, normale zekeringen geven iets meer stroom door, maar dat verschil is in de praktijk voor de opsporing van illegale verbruikers verwaarloosbaar.

Fig.5 Lekstroom tabel. Links de gemeten spanning over de zekering en rechts de stroom die er loopt, afhankelijk van de sterkte van de zekering.

Dus meet je een spanningsverschil over een zekering dan kun je aan de hand van de tabel zien hoeveel stroom er over de zekering loopt en of dit teveel is. 

Is dat het geval heb je het circuit te pakken waarin de lekstroom aanwezig is. Meet wel alle zekeringen want soms zijn er meerdere lekstromen.

Controleer dit ook altijd nog even met de stroom die je meet met de Ampèretang om er zeker van te zijn dat je de volledige lekstroom hebt getraceerd.

Heb je het circuit van de lekstroom gevonden begint het echte werk om de illegale verbruiker op te sporen. 

Gebruik daarvoor een schema en ga aan de hand daarvan de componenten 1 voor 1 loshalen tot je de boosdoener hebt gevonden.

Praktijkvoorbeeld

Als voorbeeld nemen we een auto waarbij de binnenverlichting is uitgezet, maar het lampje in de deur nog brandt. 

Over de desbetreffende zekering meten we een spanning van 2,0 mVolt. Het is een 7,5A zekering en in de tabel zien we dan dat het corresponderende stroomverbruik  0,184 Ampère  is, oftewel 184 mA.

Als vuistregel weten we dat een verbruik van 35 mA nog acceptabel is, dus hier is sprake van lekstroom en een clandestiene verbruiker.  

Hoe lang duurt het voor een accu zo leeg is dat hij niet  meer wil starten?

We nemen als voorbeeld een accu van 45 Ah. Vanuit de praktijk weten we dat een auto niet meer aanslaat als de accu nog 60% capaciteit over heeft.

In dit voorbeeld waar we met een 45 Ah accu te maken hebben zal deze niet meer voldoende capaciteit hebben bij 27 Ah. Immers 60% van 45 Ah is 27 Ah.

Dat betekent dat een lekstroom van totaal 18 Ah (45-27=18) ervoor zorgt dat de auto niet meer start.

Met een lekstroom van 0,184 Ampére per uur, zal na 97 uur (18 / 0,184 A) de auto niet meer starten. En 97 uur is ongeveer 4 dagen. 

Bij dagelijks gebruik zal deze lekstroom dus niet direct opvallen, maar staat de auto een halve week stil heb je een probleem. 

Meet je echter een spanning van 3,2 mV dan is in de tabel te zien dat de lekstroom ongeveer 0,295 Ampére bedraagt. En dan zal de auto na 61 uur (18 / 0,295 A) oftewel na 2,5 dag  al niet meer willen starten. 

Kleine tip: Een Bluetooth module is een erkende illegale verbruiker en dus lekstroom verdachte

Siem Bijman